Türkiye Cumhurbaşkanı Finlandiya’nın NATO üyeliğini destekleyeceğini söyledi

İSTANBUL (AA) – Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Cuma günü yaptığı açıklamada, hükümetinin Finlandiya’nın NATO başvurusunu onaylayarak ülkenin askeri bloğa İsveç’ten önce katılmasının önünü açacağını söyledi.

Atılım, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto’nun Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara’dayken geldi. Hem Finlandiya hem de İsveç, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından 10 ay önce NATO üyesi olmak için başvurdu ve on yıllardır süren bağlantısızlıktan vazgeçti.

NATO’nun genişlemek için mevcut 30 üyesinin oybirliğiyle onayına ihtiyacı var ve Türkiye ve Macaristan, İskandinav ülkelerinin tekliflerini henüz onaylamayan yegâne ülkeler. Türk hükümeti hem İsveç’i hem de Finlandiya’yı terör örgütü olarak gördüğü gruplara karşı çok yumuşak olmakla suçladı, ancak İsveç hakkında daha fazla çekince dile getirdi.

Erdoğan, Niinisto ile yaptığı görüşmenin ardından Ankara’da düzenlediği basın toplantısında, “Üçlü mutabakat muhtırasındaki taahhütlerini yerine getirme konusunda Finlandiya’nın özgün ve somut adımlar attığını gördük” dedi.

Cumhurbaşkanı, “Ülkemizin güvenliği için bu hassasiyeti ve Finlandiya’nın NATO’ya katılım protokolünde kaydedilen ilerlemeye dayanarak, parlamentomuzda onay sürecini başlatmaya karar verdik” dedi.

Erdoğan’ın onayıyla Finlandiya’nın başvurusu artık cumhurbaşkanının partisi ve müttefiklerinin çoğunluğa sahip olduğu Türk parlamentosuna gidebilir. Türkiye’nin 14 Mayıs’ta yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinden önce onaylanması bekleniyor.

Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılımını onaylama konusundaki istekliliği hakkında yorum yapan Erdoğan, bunun “İsveç’in atacağı sağlam adımlara bağlı olacağını” söyledi.

Ankara açısından Kuzey ülkeleri arasındaki farkı açıklayan Erdoğan, İsveç’in “terörü benimsediğini” iddia etti ve Stockholm sokaklarında Kürt militanların destekçilerinin gösterilerine atıfta bulundu. “Bu tür gösteriler Finlandiya’da gerçekleşmiyor” dedi. “Bu nedenle (Finlandiya)’yı İsveç’ten ayrı düşünmek zorunda kaldık.”

Niinisto, Türkiye’nin ülkesinin hedefinde ilerleme isteğini memnuniyetle karşılamakla birlikte, komşusuyla dayanışma ifade etti. Finlandiya’nın NATO üyeliğinin İsveç olmadan tamamlanmadığına dair bir his var” dedi.

Niinisto, Temmuz ayında Litvanya’nın başkentinde yapılması planlanan bir NATO zirvesine atıfta bulunarak şunları ekledi: “Vilnius’ta 32 üyeli ittifakla tanışacağımızı görmek isterim.”

Türkiye, Finlandiya ve İsveç, İskandinav ülkelerinin üyeliği konusundaki farklılıkları çözmek için geçen yılın Haziran ayında bir mutabakat zaptı imzaladı.

Belgede, Ankara’nın, Stockholm ve Helsinki’nin, özellikle Türkiye’de 39 yıllık bir isyan yürüten Kürt militanların destekçileri ve Ankara’nın 2016 darbe girişimiyle ilişkilendirdiği kişiler olmak üzere, terörist olarak gördüğü kişilerle ilgili endişelerini yeterince ciddiye almadıkları yönündeki iddialarına değinen maddeler yer alıyordu.

Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim yakan İslam karşıtı bir aktivistin protestosu da dahil olmak üzere Stockholm’de düzenlenen bir dizi ayrı gösteri de Türk yetkilileri kızdırdı.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve milletvekilleri iki ülkenin NATO üyelik başvurularını onaylama sözü verdiler. Ancak ülke parlamentosu onay oylamasını defalarca erteledi.

Orban’ın Fidesz partisinin meclis başkanı Cuma günü Finlandiya’nın üyeliği için oylamanın 27 Mart’ta yapılacağını söyledi. Mate Kocsis bir Facebook gönderisinde parlamentoda üçte iki çoğunluğa sahip olan Fidesz’in milletvekillerinin “oybirliğiyle lehte oy kullanacağını söyledi. ”

Niinisto Perşembe günü Türkiye’ye geldi ve geçen ay Türkiye ve Suriye’de 52.000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği 7.8 büyüklüğündeki depremden etkilenen bölgeleri gezdi.

“Erdoğan’ı uzun zamandır tanıyorum. Niinisto Perşembe günü, 6 Şubat’ta Türkiye ve Suriye’de 52.000’den fazla insanın hayatını kaybettiği 7.6 büyüklüğündeki depremden en çok etkilenen illerden biri olan Kahramanmaraş’ı ziyaret ederken, eminim önemli mesajları vardır.

Cuma günkü duyurudan önce İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, İsveç’in Türkiye’deki seçimlerden sonra “hızlı bir onay süreci” umduğunu söyledi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, kararın NATO, Finlandiya ve İsveç’in güvenliğini güçlendireceğini söyledi. “En önemli şey, hem Finlandiya’nın hem de İsveç’in hızla NATO’ya tam üye olmaları, tam olarak aynı anda katılıp katılmamaları değil” dedi.

Ankara’daki Alman Marshall Fonu Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, Türkiye parlamentosunun üç hafta içinde seçim öncesi tatile gireceğini, ancak Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylamak için “hızlandırılmış bir sürecin” beklendiğini söyledi.

Erdoğan’ın 20 yıllık iktidardan sonra göreve dönmesi veya muhalefetin göreve gelmesinden bağımsız olarak, seçimlerden sonra İsveç için daha zorlu bir yol öngördü.

Ünlühisarcıklı, “Şu anda mecliste çoğunluğa sahip bir cumhurbaşkanı varken, kim seçilirse seçilsin bir sonraki cumhurbaşkanı muhtemelen mecliste çoğunluğa sahip olmayacak.” dedi.

Bir düzineden fazla partiden oluşan üç siyasi ittifak, ideolojik olarak NATO’ya karşı olma eğiliminde olan sol görüşlü politikacılar ittifakı da dahil olmak üzere seçimlere katılıyor.

Ünlühisarcıklı, “Artık Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ikna etmek yeterli ama seçimden sonra birçok partinin ikna edilmesi gerekecek” dedi.

Telif Hakkı © 2023 The Washington Times, LLC.